Chỉ số giá tiêu dùng thường được nghe trên các chương trình thời sự kinh tế và báo chí. Đây là một chỉ số quan trọng, được các nhà kinh tế và cả nước đặc biệt quan tâm. Hãy cùng redheadedskeptic.com tìm hiểu CPI là gì và nó ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế trong bài viết này nhé!
I. CPI là gì
CPI là từ viết tắt của từ tiếng Anh “Consumer Price Index” và có nghĩa là Chỉ số giá tiêu dùng. CPI được sử dụng để đo giá trung bình của một rổ hàng hóa hoặc dịch vụ mà một người tiêu dùng thông thường tính phí.
Là chỉ số phản ánh sự thay đổi tương đối của giá cả hàng hóa tiêu dùng theo thời gian. Chỉ số Giá tiêu dùng được biểu thị bằng phần trăm. Các lĩnh vực giúp đo lường Chỉ số giá tiêu dùng bao gồm thực phẩm và đồ uống, bất động sản, thời trang, giao thông vận tải, giáo dục và truyền thông, giải trí, dịch vụ y tế, nhu yếu phẩm, sản phẩm và các dịch vụ khác.
II. Ý nghĩa của chỉ số CPI
Chỉ số giá tiêu dùng làm tham chiếu thể hiện mức độ biến động tương đối của giá bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trong đời sống hàng ngày của người dân. Do đó, các nhà kinh tế dựa vào CPI để theo dõi sự thay đổi hàng tháng và hàng năm trong chi phí sinh hoạt của người dân.
Chỉ số tiêu dùng cao đồng nghĩa với việc giá cả hàng hóa và dịch vụ bình quân sẽ tăng lên. Ngược lại, nếu giá bình quân của một sản phẩm hoặc dịch vụ giảm thì chỉ số giá tiêu dùng giảm.
Ngoài ra, sự biến động của CPI có thể gây ra lạm phát hoặc giảm phát. Điều này dẫn đến sự sụp đổ của toàn bộ nền kinh tế, suy thoái toàn cầu và thất nghiệp lan rộng, và kéo theo nhiều tệ nạn xã hội. Và khi giá cả tăng lên mức không thể kiểm soát, lạm phát trở thành siêu lạm phát.
III. Các vấn đề đặt ra khi tính toán chỉ số CPI
CPI có thể được phản ánh cao hơn thực tế. Trên thực tế, việc sửa đổi một rổ hàng hóa hoặc dịch vụ là không chính xác vì nhiều sản phẩm xuất hiện trên cùng một mặt hàng. Nếu hàng hóa và dịch vụ của rổ cố định đang tăng giá, người tiêu dùng ngay lập tức chuyển sang loại hàng hóa khác có giá thấp hơn.
Do đó, chỉ số CPI được phản ánh là cao hơn thực tế. Không phản ánh sự xuất hiện của sản phẩm mới: Trong một thị trường rộng mở như ngày nay, các công ty thường tung ra sản phẩm cho nhiều phân khúc khách hàng và cạnh tranh với các đối thủ về giá.
Tuy nhiên, khi tính chỉ số giá tiêu dùng, bạn sẽ buộc phải điều chỉnh lại hàng hóa / dịch vụ và không thể cập nhật hàng hóa mới. Do đó, lúc này chỉ số giá tiêu dùng không phản ánh kịp thời sự xuất hiện của sản phẩm mới với lượng mua lớn.
Không phản ánh sự thay đổi của chất lượng hàng hóa: Nếu giá cả hàng hóa trong rổ cố định có xu hướng tăng lên và chất lượng hàng hóa cũng tăng tương ứng hoặc vượt quá mức giá cả thì sản phẩm đó không được coi là hàng hóa tăng giá.
Trong thị trường đầy thách thức ngày nay, chất lượng sản phẩm được các công ty coi trọng và thường xuyên cải tiến, nâng cao. Do đó, khi tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI), một tình huống phát sinh trong đó mức giá được phóng đại và không phản ánh sự thay đổi của chất lượng hàng hóa.
IV. Tác động của CPI đến nền kinh tế
Khi CPI giảm, giá trị của rổ hàng hóa cố định (hoặc giá cả hàng hóa / dịch vụ) giảm. Qua đó, chúng tôi hiểu rằng nếu thu nhập của người dân được giữ nguyên thì sẽ có cơ hội nâng cao mức sống và nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Ngược lại, chỉ số tiêu dùng tăng phản ánh xu hướng tăng của giá hàng hóa. Điều này gây ảnh hưởng không tốt đến cuộc sống hàng ngày của người dân. Mức thu nhập của họ không được cải thiện mà phải chi trả nhiều hơn cho việc mua sắm những nhu cầu thiết yếu của cuộc sống.
V. Một số hạn chế của chỉ số CPI
Chỉ số giá tiêu dùng không áp dụng cho tất cả các nhóm dân cư mà chỉ dựa trên nhu cầu tiêu dùng đối với một rổ hàng hóa nhất định ở khu vực thành thị. Do đó, ở một số vùng nông thôn và miền núi, chỉ số giá tiêu dùng không thể hiện chính xác giá cả hàng hóa.
Ngoài ra, do nhu cầu của từng vùng và từng vùng dân cư khá khác nhau nên việc phản ánh giá tiêu dùng ở một hoặc một số vùng không phải là chỉ tiêu khách quan để đánh giá cả nước. Bên cạnh đó, CPI chỉ tập trung vào nhu cầu mua sắm của cá nhân nên nhu cầu mua sắm của mỗi người là khác nhau, điều này có nhiều hạn chế.
Giá cả tăng hay giảm đều chịu ảnh hưởng lớn từ môi trường xung quanh, nhưng CPI không đề cập đến vấn đề này. Ví dụ, khi thiên tai hoặc bệnh dịch xảy ra, một số mặt hàng thiết yếu trở nên rất hiếm. Ngoài ra, do cung không thể theo kịp nhu cầu, giá cả liên tục tăng và thay đổi.
Trên đây là những thông tin về CPI là gì? Hy vọng bài viết sẽ hữu ích đối với bạn đọc!